Bewegingsonscherpte

Introductie

Bewegingsonscherpte is een term die eigenlijk al omschrijft wat het is: Een onscherpe foto door beweging. Dit is wat anders dan een onscherpe foto door een focus fout.

Hoe komt het?

Er zijn twee redenen waardoor je bewegingsonscherpte krijgt:

• De camera beweegt
• Het onderwerp beweegt

(Een combinatie van beide is ook mogelijk)

De camera beweegt

Als je fotografeert moet je je camera zo stil mogelijk houden. Je kan dat doen door middel van een statief of een ander hulpmiddel. Helaas kan je met een statief niet zo heel makkelijk en bewegend onderwerp volgen. Denk bijvoorbeeld aan vliegende vogels of een rennend dier.

Zit er maar een ding op, je moet zelf het statief zijn. Zorg er altijd voor dat als je fotografeert je zo stabiel mogelijk staat.

Voeten uit elkaar, de ene voet iets voor de andere en je bovenarmen stevig gedrukt tegen je bovenlichaam. Als je dat doet sta je lekker stabiel, kijk ook eens om je heen of je tegen iets kan leunen om lekker stabiel te staan.

Wat je niet moet doen is de camera voor je gezicht, helemaal voorovergebogen staan zonder enige vorm van stabilisatie. Als ik dat zie vraag ik mij altijd af of je niet beter een stapje naar voren kan doen, dan hangt je hoofd weer boven je lichaam.

(de poppetjes hierboven zijn gemaakt met Autodesk Fusion360. Niet zeuren dat je geen camera ziet, dit was al moeilijk genoeg.)

Het onderwerp beweegt

Het onderwerp beweegt… dat is dus niet op te lossen. Hoewel?!?

Een camera is een magisch iets, een camera kan namelijk de tijd bevriezen en dat is best wel bijzonder. Als je de sluitertijd (of belichtingstijd) van je camera bekijkt dan zie je dat deze een bereik heeft van altijd open (B) tot héél kort open. De camera die ik heb gaat van 30 seconde tot 1/8000 van een seconde. In 30 seconden loopt een ijsbeer zijn rondje door het verblijf, in 1/8000 seconde legt een rennend jachtluipaard nog geen 5 millimeter af.

Als je dus een korte sluitertijd gebruikt, eventueel meebeweegt met het onderwerp kan je behoorlijk scherpe foto’s krijgen. Denk maar aan de rennende cheeta of een rijdende auto, de achtergrond is wazig, door het meebewegen met de camera is het onderwerp scherp. Kijk maar naar de foto hiernaast 🙂

Een korte sluitertijd zet de beweging stil, probleem opgelost, of niet? Het nadeel van een hele korte sluitertijd is dat er maar heel weinig licht in je camera kan komen. Dan schroef je de gevoeligheid maar op. De ISO waarde naar boven heeft weer als nadeel dat je ruis ziet. Je zal dus ergens een midden moeten zien te vinden.

Flitser?

Een flitser kan de oplossing zijn. Een flitser geeft in een extreem korte tijd heel veel licht, denk aan 1/10.000 seconde of nog minder. In die tijd staat zo goed als alles stil en heb je een scherpe foto. Zeker bij macrofotografie werkt dit goed. Een rennende cheeta met een flitser stilzetten is een ander verhaal omdat het bereik van een flitser beperkt is.

Lensstabilisatie

Lensstabilisatie of beeldstabilisatie is een techniek die de bewegingen of trillingen van je camera zo goed als mogelijk probeert te elimineren. Een perfecte manier om scherpe foto’s te krijgen, vergeet alleen niet het systeem uit te zetten als je een statief gebruikt.

Zeg, hoe ziet een foto met bewegingsonscherpte er eigenlijk uit?

Ik heb hard gezocht naar een foto met een ongewenste bewegingsonscherpte maar helaas, ik gooi ze weg. Gelukkig heb ik iemand die geen afstand kan doen van foto’s er daar vond ik er meerdere.

• 

• 

• 

In de foto van de fret (Peppercorn) zie allemaal vegen, vooral goed zichtbaar in dat glinstertje in zijn ogen. Klik op de foto, dan zie je het beter. Peppercorn zat stil, ik bewoog. Ik neem huisdieren foto’s met een flits, soms is de flits nog niet helemaal opgeladen en dan krijg je deze foto’s. De foto van de hyena is bewust onscherp, je ziet dat ‘ie met zijn hoofd schudt.

Met wat plaatjes (de afbeeldingen vergroten als je erop klikt.

• Scherp – Spreekt voor zich
• Focus – Je hebt op het verkeerd punt scherp gesteld
• Bewogen – Je ziet dat een gedeelte van de foto scherp is, in de richting van de beweging
• Bewogen met flits – 1/10.000 van een seconde staat het bewegende beeld stil. Als je sluiter na de flits nog open blijft staan zie een een soort geest bewegen. Dit kan hele creatieve effecten geven.

Bij sommige camera’s kan je de zelfs de flitsvolgorde kiezen. Je ziet op het plaatje wat het resultaat is:

• Flits aan het begin – Je hebt eerst je onderwerp goed belicht, daarna zie je een veeg van je onderwerp, onderbelicht.
• Flits aan het einde – Je hebt eerst een bewegend, onderbelicht, onderwerp dat je uiteindelijk goed belicht vastlegt.

Conclusie, wat is bewegingsonscherpte

Bewegingsonscherpte is zowel gewenst als ongewenst. Ongewenste bewegingsonscherpte vermijd je door gebruik van een statief, stevig te staan, korte sluitertijd en eventueel het gebruik van een flitser.

Bewuste bewegingsonscherpte krijg je door veel te oefenen. Of gewoon de verkeerde instellingen gebruiken en dan thuis merken dat de foto best wel geslaagd is. Dit laatste moet je natuurlijk nooit vertellen als iemand de foto mooi vindt.